АТМОСФЕРА ЖҮЙЕСІНДЕ СЕЙСМОВИБРАТОРЛАРДЫҢ СЕЙСМОАКУСТИКАЛЫҚ ТОЛҚЫНДАРЫ
https://doi.org/10.52676/1729-7885-2018-2-44-48
Аңдатпа
Техногенді және табиғи жарылыстармен шартталған геоэкологиялық қауіп-қатерлерді алдын ала болжау үшін әр геофизикалық өрістердің өзара әрекеттестігін зерделеуі актуальды болып келеді. Осыған байланысты, геофизикалық өрістерді зерделеудің авторлар ұсынған вибрациялық әдісі қарастырылып, зерттеледі. Сейсмикалық вибраторлардың жоғары метрологиялық және экологиялық сипаттамалары арқасында қарастырылудағы облысында жоғары дәлдігі мен зерттеулердің қайталанущылығына, сондай-ақ оларды алу экологиялылығына қол жеткізіледі. Зерттеулердің нәтижелері теоретикалық және экспериментальды негізделген.
Авторлар туралы
М. С. ХайретдиновРесей
Новосибирск
В. В. Ковалевский
Ресей
Новосибирск
Г. М. Воскобойникова
Ресей
Новосибирск
Г. Ф. Седухина
Ресей
Новосибирск
А. А. Якименко
Ресей
Новосибирск
Әдебиет тізімі
1. Адушкин, В.В. Приповерхностная геофизика: комплексные исследования литосферно-атмосферных взаимодействий в окружающей среде / В.В. Адушкин, А.А. Спивак // Физика Земли, 2012. − №3. − С. 3–21.
2. Adushkin, V.V. Geoecological consequences of mass chemical explosions in quarries / V.V. Adushkin., A.A. Spivak, S.P. Solov’yov // Geoekologiya. Inzhenernaya geologiya. Gidrogeologiya. Geokriologiya, 2000. − No. 6. − P. 554–563.
3. Khairetdinov, M.S. Detection and recognition of explosion sources / M.S. Khairetdinov, S.A. Avrorov // Vestnik NYATS RK (NNC RK Bulletin), June 2012/ - Issue 2. – Р. 17–24.
4. Modern and Holocene volcanism in Russia / Ed. by Laverov N.P. – M: Nauka, 2005/ – 604 p.
5. Zaslavskii, Yu.M. Radiation of seismic waves by vibrational sources. - Institute of Applied Physics RAS, Nizhny Novgorod, 2007. – 200 p.
6. Alekseev, A.S. Active seismology with powerful vibrational sources / A.S.Alekseev [et al]; man. ed. G.M. Tsibulchik. – Novosibirsk: ICM&MG SB RAS, “Geo” Br. of the SB RAS Publ. House, 2004. – 387 p.
7. Алексеев, А.С. Эффект акустосейсмической индукции при вибросейсмическом зондировании / А.С.Алексеев [и др.] // Докл. РАН.1996.
8. Глинский, Б.М. Взаимосвязь волновых полей мощных вибраторов с атмосферными и гидродинамическими процессами / Б.М. Глинский, В.В. Ковалевский, М.С. Хайретдинов // Геология и геофизика, 1999,. – т.40, №3,– С. 431–441.
9. Isakovich , M.A. General Acoustics. – M.: Nauka, 1973. – 496 p.
10. Гуляев, В.Т. Генерация и распространение инфразвука в атмосфере при работе мощных сейсмовибраторов / В.Т. Гуляев, В.В. Кузнецов, В.В. Плоткин, С.Ю. Хомутов // Изв. АН СССР: Физика атмосферы и океана, 2001. – т.37, №3. – С. 303–312.
11. Brekhovskikh, L.M., Waves in layered media. – М,: Nauka, 1973. – 343 p.
12. Razin, A.V. On Propagation of sound in an inhomogeneous moving atmosphere / A.V. Razin // zv. Akad. nauk SSSR. Physics of Atmosphere and Ocean, 1982. - vol. 18, no. 6. − P. 674 – 676.
13. Gubarev, V. V. Prediction of Environmental Risks from Explosions Based on a Set of Coupled Geophysical Fields / V.V. Gubarev [et al] // Optoelectronics, Instrumentation and Data Processing – 2014. − Vol. 50, No. 4. − P. 3–13.
14. Khairetdinov, M.S. Estimation of meteodependent geoecological risks from explosions by means of seismic vibrators / M.S. Khairetdinov, V.V. Kovalevsky, G.M. Voskoboynikova, G.F. Sedukhina // Seismic technologies. 2016. - no. 3. − P. 132–138.
Рецензия
Дәйектеу үшін:
Хайретдинов М.С., Ковалевский В.В., Воскобойникова Г.М., Седухина Г.Ф., Якименко А.А. АТМОСФЕРА ЖҮЙЕСІНДЕ СЕЙСМОВИБРАТОРЛАРДЫҢ СЕЙСМОАКУСТИКАЛЫҚ ТОЛҚЫНДАРЫ. ҚР ҰЯО жаршысы. 2018;(2):44-48. https://doi.org/10.52676/1729-7885-2018-2-44-48
For citation:
Khairetdinov M.S., Kovalevskiy V.V., Voskoboynikova G.M., Sedukhina G.F., Yakimenko A.A. SEISMIC-ACOUSTIC WAVES OF SEISMIC VIBRATORS IN THE LITHOSPHERE-ATHMOSPHERE SYSTEM. NNC RK Bulletin. 2018;(2):44-48. (In Russ.) https://doi.org/10.52676/1729-7885-2018-2-44-48