НЕЙТРОН НЕМЕСЕ ПУЛСЭ ЭЛЕКТРОНДАРЫНЫҢ РЕАТОРЛЫҚ ЖҮРГІЗІНДЕГІ СТРЕССТЕРДІ РАДИАЦИЯЛЫҚ РЕЙЛАЦИЯЛАУ
https://doi.org/10.52676/1729-7885-2019-3-10-18
Аңдатпа
Х18Н9Т, 12Х18Н10Т және AISI 316 құрылымдық нейтронды сәулеленуден кейін әртүрлі күштердің стационарлық немесе импульстік электрондарының әсеріне байланысты ішкі кернеулерді релаксациялау бойынша тәжірибелік нәтижелер ұсынылған. Төменгі нейтронды ағындармен (1016÷1018 н/см2) сәулелендірілген болаттарда релаксациялық құбылыстардың нәтижесінде кеңею арқылы деформация γ → α өтуі аустенизациядан кейінгі сындық кернеулердің төменгі мәндерінен басталады. Сонымен бірге болат үлгісінің жойылуына жұмсалған механикалық жұмыс көлемін азайту және кірдің беріктігін азайтудың ауытқуы бар. Ішкі кернеулердің релаксациясының ерекшеліктері және түрлі энергияның электрондары арқылы сәулелену кезінде баспайтын болаттардағы α-фаза қалыптасуы анықталды. Нейтрондардың, импульстік немесе стационарлық электрондардың әсерінен туындаған ішкі кернеулердің радиациялық релаксациясы, α-фаза қалыптасуының жағдайларын өзгерту, сәулеленбеген баспайтын болаттан механикалық және коррозиялық қасиеттер деңгейін анықтайды.
Авторлар туралы
О. П. Максимкин
Ядролық физика институты; «МИФИ» ұлттық ядролық зерттеу университеті
Қазақстан
Қазақстан
Алматы
Мәскеу
А. В. Яровчук
Ядролық физика институты
Қазақстан
Алматы
Қазақстан
Алматы
М. Шорт
Массачусетс технологиялық институты (MIT)
АҚШ
АҚШ
Әдебиет тізімі
1. Арбузов В.Л., Гощицкий Б.Н., Данилов С.Е., Зуев Ю.Н., Сагарадзе В.В. Радиационные дефекты и водород в аустенитной и аустенитно-мартенситной сталях при низкотемпературном облучении. // ФММ. – 2010. – № 5.– С. 511–519.
2. Дружков А. П., Арбузов В. Л, Перминов Д. А. Радиационные дефекты и низкотемпературное упрочнение в сплаве Fe-Cr. // ФММ. – 2011. – т. 111, № 2.–С. 218–224.
3. Максимкин О.П. Дефекты упаковки, их энергия и влияние на свойства облученных металлов и сплавов. // Алматы. – 2010. – 72 с.
4. Maziasz, P.J. Overview of microstructural evolution in neutron-irradiated austenitic stainless steels. // J Nucl Mater. – 1993. – V. 205. – P.118–145.
5. Фарбер B.M. Селиванова O.B. Классификация процессов релаксации напряжений и их проявление на различных стадиях пластической деформации металлов. // Металлы. – 2001.– № 1.– С. 110–115.
6. Лившиц Б.Г., Крапотин B.C., Липецкий Я.Л. Физические свойства металлов и сплавов. М. «Металлургия». – 1980. – 320 с.
7. Kim J.W., Byun T.S. // Journal of Nuclear Materials. – 2010. – V. 396. – P. 10–19.
8. Максимкин О.П., Мережко М.С., Мережко Д.А. Кинетика фазового превращения в процессе пластической деформации облученных нейтронами метастабильных сталей 12Х18Н10Т и AISI 304. // Труды семинара «Ядерный потенциал РК». – 2010. – Алматы. – С. 115–118.
9. Максимкин О.П., Садвакасов Д.Х. Влияние температуры деформации и отжига на мартенситное y→α превращение и механические свойства стали 12Х18Н10Т, облученной нейтронами. / Физика металлов и материаловедение. – 1992. – № 5.– С. 136–139.
10. Максимкин О.П. К вопросу о физической природе эффекта дозового насыщения радиационного упрочнения аустенитных нержавеющих сталей. // Вестник НЯЦ РК. – 2013. – Вып. 3.– С. 10–16.
11. Максимкин О.П., Гусев М.Н. Изменения напряжений течения и латентной энергии при деформации нержавеющей стали 12Х18Н10Т, облученной нейтронами. // Письма в ЖТФ. – 2003. – т. 29, № 3. – С. 1–7.
12. Максимкин О.П., Петухов В.К., Садвакасов Д.Х. Влияние электронного облучения на y→α превращение и механические свойства стали 12Х18Н9. // Сборник научных трудов «Радиационная физика твердого тела» Алматы. – 1993. – С. 52–57.
13. Поздняков В.А., Александрова Н.М. Поля температур и термоупругих напряжений. // Физика и химия обработки металлов. – 2004. – № 5. – С. 61–66.
14. Максимкин О.П. и др. Влияние импульсных электронных пучков на механические свойства и мартенситные y→α превращения в стали 12Х18Н10Т. // Сборник научных трудов ДГТУ. – 2009. – № 1(2). – С. 13–19.
15. Максимкин О.П., А.В. Яровчук, О.В.Рофман, Л.Г. Турубарова, С.Б. Кислицин, А.С. Диков. Старение и коррозия конструкционных материалов, облученных нейтронами в атомных реакторах БН-350 и ВВР-К. // Материалы международной школы-конференции для молодых ученых специалистов МИФИ, Москва. – 2016. – 17–21 октябрь. – С. 31.
16. Maksimkin O.P. Phase diffusionless y→α transformations and their effect on physical, mechanical and corrosion properties of austentic stainless steels irradiated with neutrons and charged particles. // Material Science and Engineering. – 2016.– v. 130. – P. 1–13.
17. Максимкин О.П., Рубан С.В., Рыбин С.В. Аномальный эффект изменения магнитных и механических свойств облученной нейтронами нержавеющей стали 12Х18Н10Т при отжиге 400 °С. // Вестник НЯЦ РК. – 2011. – вып. 3. – С. 98–101.
Рецензия
Дәйектеу үшін:
Максимкин О.П., Яровчук А.В., Шорт М. НЕЙТРОН НЕМЕСЕ ПУЛСЭ ЭЛЕКТРОНДАРЫНЫҢ РЕАТОРЛЫҚ ЖҮРГІЗІНДЕГІ СТРЕССТЕРДІ РАДИАЦИЯЛЫҚ РЕЙЛАЦИЯЛАУ. ҚР ҰЯО жаршысы. 2019;(3):10-18. https://doi.org/10.52676/1729-7885-2019-3-10-18
For citation:
Maksimkin О.P., Yarovchuk A.V., Short M. RADIATION RELAXATION OF STRESSES IN REACTOR STEELS IRRADIATED BY NEUTRONS OR PULSE ELECTRONS. NNC RK Bulletin. 2019;(3):10-18. (In Russ.) https://doi.org/10.52676/1729-7885-2019-3-10-18
Қараулар:
268
Мақаланы эл. пошта арқылы жіберу 