ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ КӨМІР ҚҰРАМЫНДА КЕЗДЕСЕТІН МИНЕРАЛДАРДЫ МЕССБАУЭРЛЫҚ ЗЕРТТЕУ
https://doi.org/10.52676/1729-7885-2019-4-13-16
Аңдатпа
Ядролық гамма-резонанстық спектроскопия (МС), рентгендік дифракция (РДА) және рентгенфлуоресценттік талдау (РФТ) әдістері арқылы Қазақстанның Екібастұз, Шұбаркөл және Қаражыра кен орындарындағы көмірді зерттеу жұмыстары жүргізілді. Көмірдегі темір екі- және үшвалентті күйлерде болатындығы анықталды. Еківалентті темір сидерит минералын FeCO3, ал үшвалентті темір – пирит минералын FeS2 қалыптастырады. Көмірді жаққан кезде, ~500 °С температурада пирит те, сидерит те Fe, күкірт тотығына SO2 және көміртектің қостотығына CO2 ыдырайды. Көмірді жағу процесі жоғары температуралар жағдайында жүргізіледі, сондай-ақ бұл процесс барысында ферро- және ценосфералар құрамында жаңадан түзілген – магнетит Fe3O4, гематит α-Fe2O3, муллит Al6Si2O3, герценит FeAl2O4 минералдары бар күл түзіледі.
Авторлар туралы
М. Ф. ВерещакҚазақстан
Алматы
И. А. Манакова
Қазақстан
Алматы
А. К. Шоканов
Қазақстан
Алматы
Әдебиет тізімі
1. Кизильштейн, Л. Я. Геохимия и термохимия углей / Л. Я. Кизильштейн; – Ростов на Дону: Изд-во Рост. Ун-та, 2006. – 252 с.
2. Николаев, С.В. Современные процессы переработки угля / С. В. Николаев, Ф. Н. Латыпова, С. Ю. Шавчукова // Башкирский химический журнал. – 2009. – Т. 16, №3. – С. 122 – 132.
3. Крапчин, И. П. Технические возможности и экономическая эффективность расширения сфер и направлений использования углей в обозримой перспективе / И. П. Крапчин, Т. И. Кузьмина // Уголь. – 2011. – №6. – С. 14–18.
4. Ермагамбет, Б. Глубокая переработка углей Казахстана / Б. Ермагамбет, Б. Касенов, К. Досумов и др. // Промышленность Казахстана. – 2014. – №1 (82). – С. 24–28.
5. Manakova, I. A. Laws of thermally induced formation of phases in -Fe with a titanium coating upon isochronous annealings / I. A. Manakova, M. F. Vereshchak, L. S. Sergeeva, A. K. Shokanov, V. I. Antonyuk, V. S. Rusakov et al. // Physics of Metals and Metallography. – 2010. – V. 109, No. 5. – P. 447–460.
6. Kadyrzhanov, К. К. Structure-phase transformations in the Be-Fe-Be layered system subjected to irradiation and thermal treatment / К. К. Kadyrzhanov, М. F. Vereshchak, I. А. Manakova, А. N. Ozernoy, V. S. Rusakov // Journal of Physics and Chemistry of Solids. – 2013.–74(8) – P. 1078–85.
7. Anshits, N. N. Coal fly ash cenospheres and their application for immobilization of liquid radioactive waste / N. N. Anshits, T. A. Vereshchagina, E. V. Fomenko, D. M. Kruchek, О. A. Bajukov, I. D. Zykova et al // Proc 10th Intern Conf on Environ Remed and Rad Waste Manag (ICEM'05) Glasgow, Scotland, Sept 4–8, 2005 – Glasgow, 2005. – P. I223 (8 p).
8. Taneja, S. P. Characterization of iron phases in coal ash from thermal power plant / S. P. Taneja, K. S. Harchand, D. Raj, K. Chandra // Fuel Processing Technology. – 1991.– 29(3). – P. 209–217.
Рецензия
Дәйектеу үшін:
Верещак М.Ф., Манакова И.А., Шоканов А.К. ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ КӨМІР ҚҰРАМЫНДА КЕЗДЕСЕТІН МИНЕРАЛДАРДЫ МЕССБАУЭРЛЫҚ ЗЕРТТЕУ. ҚР ҰЯО жаршысы. 2019;1(4):13-16. https://doi.org/10.52676/1729-7885-2019-4-13-16
For citation:
Vereshchak M.F., Manakova I.A., Shokanov A.К. MÖSSBAUER RESEARCH OF MINERALS CONTAINED IN COALS OF KAZAKHSTAN. NNC RK Bulletin. 2019;1(4):13-16. (In Russ.) https://doi.org/10.52676/1729-7885-2019-4-13-16