ТЫНЫҚ МҰХИТТЫҢ СУБДИКЦИЯСЫ АЙМАҚТАРЫНДАҒЫ ҚАТТЫ ЖӘНЕ ӨТЕ ҚАТТЫ ЖЕРСІЛКІНУЛЕР АЛДЫНДА ӘРТҮРЛІ ДИАПАЗОНДЫ ТЕРЕҢДІКТЕРДЕГІ ШЕҢБЕРЛІ СЕЙСМИКАЛЫЛЫҚ
https://doi.org/10.52676/1729-7885-2020-3-135-141
Аңдатпа
Тынық мұхиттың субдикция аймақтарындағы қатты және өте қатты жерсілкінулер (Mw=7,0–9,0) алдында 110 км дейінгі тереңдіктердегі сейсмикалылықтың кейбір сипаттамалары қарастырылады. Гипоцентрлі қатты оқиғалар алдында шартты түрде терең емес және терең деп аталған 10–40 және 42–110 км тереңдіктерде бірнеше онжылдықтарда үш диапазонды тереңдіктерде: 0–33, 34–70 и 71–110 км сейсмикалылықтың шеңберлі құрылымдары қалыптасатыны көрсетілген. Құрылымдар магнитудалардың бастапқы шамаларымен сипатталады (Мп1, Мп2 және Мп3 тиісті). Мп1 − Мп2, Мп2 − Мп3 және Мп1 − Мп3 шамалары айырмашылықтарының талдауы жүргізілді. Терең қатты жерсілкінулерге қарағанда терең еместерімен салыстырғанда Мп2 − Мп3 және Мп1 − Мп3 параметрлері неғұрлым жоғары екендігі белгілі болды. Бұдан басқа, Тыңық мұхиттың батысы мен шығысында Мп1 − Мп2 орташа шамаларының айырмашылықтары анықталды. Сейсмикалылықтың шеңберлері-нің қалыптасуы батырылған тақталар жыныстарының гидратсыздандыруымен және тереңдік флюидтердің жылыстауымен байланысты деген болжам жасалады. Алынған деректер, шеңберлі құрылымдардың сипат-тамалары бойынша дайындалып жатқан қатты оқиғалардың тереңдіктерін болжауға мүмкіндік береді.
Авторлар туралы
Ю. Ф. Копничев
Ресей Ғылыми академиясының жер физикасы институты
Ресей
Ресей
Мәскеу
И. Н. Соколова
Геофизикалық зерттеулер институты
Қазақстан
Қазақстан
Курчатов
Әдебиет тізімі
1. Копничев, Ю.Ф. Кольцевая сейсмичность в разных диапазонах глубин перед сильными и сильнейшими землетрясениями в зонах субдукции / Ю.Ф. Копничев, И.Н. Соколова // Докл. РАН. − 2009. − Т. 425, № 4. − С. 539–542.
2. Копничев, Ю.Ф. Характеристики кольцевой сейсмичности в разных диапазонах глубин перед сильными и сильнейшими землетрясениями в районе Суматры / Ю.Ф .Копничев, И.Н. Соколова // Докл. РАН. − 2009. − Т. 429, № 1. − С. 106–109.
3. Копничев, Ю.Ф. О корреляции характеристик сейсмичности и поля поглощения S-волн в районах кольцевых структур, формирующихся перед сильными землетрясениями / Ю.Ф .Копничев, И.Н. Соколова // Вулканология и сейсмология. − 2010. − № 6. − С. 34–51.
4. Копничев, Ю.Ф. Кольцевые структуры сейсмичности и землетрясение 11.03.2011 г. (Mw = 9,0) в районе северо-восточной Японии / Ю.Ф. Копничев, И.Н. Соколова // Докл. РАН. − 2011. −Т. 440, № 2. − С. 246–249.
5. Копничев, Ю.Ф. Неоднородности поля поглощения короткопериодных S-волн в районе очага землетрясения Мауле (Чили, 27.02.2010, Mw = 8,8) и их связь с сейсмичностью и вулканизмом / Ю.Ф .Копничев, И.Н. Соколова // Геофизические исследования. − 2011. − Т. 12, № 3. − С. 22–33.
6. Копничев, Ю.Ф. Кольцевые структуры сейсмичности в районе Северного Чили и успешный прогноз места и магнитуды землетрясения Икике 01.04.2014 г. / Ю.Ф .Копничев, И.Н. Соколова // Вестник НЯЦ РК. − 2015. − Вып. 4. − С. 153–159.
7. Копничев, Ю.Ф. Кольцевые структуры сейсмичности, формирующиеся перед сильными и сильнейшими землетрясениями на западе и востоке Тихого океана / Ю.Ф .Копничев, И.Н. Соколова // Геофизические процессы и биосфера. − 2018. − Т. 17, № 1. − C. 109–124.
8. Копничев, Ю.Ф. Кольцевые структуры сейсмичности, формирующиеся в континентальных районах перед сильными землетрясениями с различными механизмами очагов / Ю.Ф .Копничев, И.Н. Соколова // Геофизические исследования. − 2013. − Т. 14, № 1. − С. 5–15.
9. Yamazaki, T. Double seismic zone and dehydration embrittlement of the subducting slab / T.Yamazaki, T. Seno // J. Geophys. Res. − 2003. − V. 108, N B4. − DOI 10/1029/2002JB001918.
10. Jung, H. Intermediate-depth earthquake faulting by dehydration embrittlement with negative volume change / H. Jung, H. Green, L.Dobrzhinetskaya // Nature. – 2004. – V. 428.- P. 545–549.
11. Летников, Ф.А. Синергетика геологических систем / Ф.А. Летников. – Новосибирск: Наука, 1992. − 229 с.
12. Каракин, А.В.Гидродинамика и структура двухфазной астеносферы / А.В. Каракин, Л.И. Лобковский // Докл. АН СССР. − 1982. − Т. 268, № 2. − С. 324–329.
13. Gold, T. Fluid ascent through the solid lithosphere and its relation to earthquakes / T. Gold, S. Soter // Pure Appl. Geoph. − 1984/1985. − V. 122. − P. 492–530.
14. Husen, S. Postseismic fluid flow after the large subduction earthquake of Antofagasta, Chile / S. Husen, E.Kissling // Geology. − 2001. − V. 29, N 9. − P. 847–850.
15. Копничев, Ю.Ф. Пространственно-временные вариации поля поглощения S-волн в очаговых зонах сильных землетрясений Тянь-Шаня / Ю.Ф .Копничев, И.Н. Соколова // Физика Земли. − 2003. − № 5. − С. 73–86.
16. Копничев, Ю.Ф. Подъем мантийных флюидов в районах очагов сильных землетрясений и крупных разломных зон: Геохимические свидетельства / Ю.Ф .Копничев, И.Н. Соколова // Вестник НЯЦ РК. − 2005. − Вып. 2. − С. 147–155.
17. Ogawa, R. Slow postseismic recovery of geoid depression formed by the 2004 Sumatra-Andaman earthquake by mantle water diffusion / Ogawa R., Heki K. // Geophys. Res. Let. − 2007. − V. 34. − L06313. DOI 10.1029/2007GL029340.
18. Копничев, Ю.Ф. Пространственно-временные вариации поля поглощения поперечных волн в сейсмически активных и слабосейсмичных районах / Ю.Ф .Копничев, Д.Д. Гордиенко, И.Н. Соколова // Вулканология и сейсмология. − 2009. − № 1. − С. 49–64.
19. Копничев, Ю.Ф. Характеристики поля поглощения короткопериодных S-волн в очаговой зоне сильнейшего землетрясения Тохоку 11.03.2011 г. (Mw = 9.0) / Ю.Ф .Копничев, И.Н. Соколова // Геофизические процессы и биосфера. − 2019. − Т. 18, № 2. − С. 16 – 27. – Режим доступа: https://doi.org/10.21455/GPB2019.2-2., свободный.
20. Tajima, F. Global survey of aftershock area expansion / F.Tajima, H. Kanamori // Phys. Earth. Planet. Inter. − 1985. − V. 40. − P. 77–134.
21. Singh, S. Regional variation in the number of aftershocks (mb ≥ 5) of large subduction-zone earthquakes (Mw ≥ 7.0) / S. Singh, G. Suarez // Bull. Seismol. Soc. Amer. − 1988. − V. 78, N 1. − P. 230–242.
22. Müller, R. Age, spreading rates and spreading symmetry of the world's ocean crust / R.Müller, M.Sdrolias, C. Gaina, W. Roest // Geochem. Geophys. Geosyst. − 2008. − N 9. − Q04006. DOI 10.1029/2007GC001743.
23. Abers, G. Thermal-petrological controls on the location of earthquakes within subducting plates / G. Abers, J. Nakajima, P. van Keken, S. Kita, B. Hacker // Earth Planet. Sci. Let. − 2013. − V. 369 – 370. − P. 178–187.
24. Кондорская, Н.В. Новый каталог сильных землетрясений на территории СССР / Н.В. Кондорская, Н.В. Шебалин (ред.). – М.: Наука. − 1977. − 535 с.
Рецензия
Дәйектеу үшін:
Копничев Ю.Ф., Соколова И.Н. ТЫНЫҚ МҰХИТТЫҢ СУБДИКЦИЯСЫ АЙМАҚТАРЫНДАҒЫ ҚАТТЫ ЖӘНЕ ӨТЕ ҚАТТЫ ЖЕРСІЛКІНУЛЕР АЛДЫНДА ӘРТҮРЛІ ДИАПАЗОНДЫ ТЕРЕҢДІКТЕРДЕГІ ШЕҢБЕРЛІ СЕЙСМИКАЛЫЛЫҚ. ҚР ҰЯО жаршысы. 2020;(3):135-141. https://doi.org/10.52676/1729-7885-2020-3-135-141
For citation:
Kopnichev Yu.F., Sokolova I.N. RING-SHAPED SEISMICITY STRUCTURES IN DIFFERENT DEPTH RANGES PRIOR TO LARGE AND GREAT EARTHQUAKES IN SUBDUCTION ZONES OF THE PACIFIC OCEAN. NNC RK Bulletin. 2020;(3):135-141. (In Russ.) https://doi.org/10.52676/1729-7885-2020-3-135-141
Қараулар:
276
Мақаланы эл. пошта арқылы жіберу 