КҮРДЕЛІ ГАММА СПЕКТРОМЕТРИЯЛЫҚ ӘДІСТІ ҚОЛДАНА ОТЫРЫП, РАДИОАКТИВТІ ЛАСТАНУ ӨРІСТЕРІН ҮШ ӨЛШЕМДІ БЕЙНЕЛЕУ

Мақалада нақты уақыт режимінде Жер мен объектілердің радиоактивті ластану өрістерімен карталар құруға мүмкіндік беретін радиоактивті ластануды үш өлшемді сипаттаудың кешенді әдісін сынақтан өткізу нәтижелері келтірілген. Ұсынылған γ-спектрометриялық әдіс ЯТЦ кәсіпорындарында радиациялық жағдайды жедел бастапқы бағалауды жүргізу қажеттілігі жағдайларына оңтайландырылған және детектор үшін көлденең және бұрыштық коллимациялық қорғанысты пайдалана отырып γ-спектрометриялық өлшеулерді жүргізуден тұрады. Бұл жағдайда өлшеу объектінің радиациялық зерттеу желісін құрайтын бақылау өлшеу нүктелеріндегі γспектрлерінің дәйекті жиынтығы болып табылады.

1. Ермилов А.Н., Ермилова Е.В. Природные и социальные аспекты радиоэкологической ситуации в Казахстане // Аридные экосистемы. – 2005. – Т. 1. – № 2627. –С. 39–48.

2. Кузин Р.Е., Кожин О.В., Лебедев И.В., Могирев А.М., Писаненко С.С. Информационная поддержка системы радиационного контроля при большом потоке исследуемых проб // Прикладная информатика. – 2012. – № 2 (38). – С. 26–31.

3. Спиридонов С.И., Кузнецов В.К., Панов А.В., Титов И.Е. К вопросу об оптимизации радиоэкологического мониторинга в регионе размещения предприятий ядерного топливного цикла // Радиация и риск. – 2019. – Т. 28. – № 4. –С. 44–53.

4. Гаврилов П.М., Кохомский А.Г., Изместьев К.М., Сеелев И.Н., Силаев М.Е. Гамма-спектрометрический метод контроля активности и нуклидного состава низкоактивных твердых радиоактивных отходов // Известия Томского политехнического университета. – 2007. – Т. 310. – № 2.– С. 99–102.

5. Robert R. Finck, Christopher L. Rääf. A rotating-slit-collimator-based gamma radiation mapper. // Journal of Environmental Radioactivity. – 2017. – V. 177. – P. 225–232.

6. Канцелярский В.М., Лазарев Л.Н., Минаев И.Г., Сушко Н.И., Шулев В.И. Некоторые вопросы выбора оптимальных геометрических размеров цилиндрических коллиматоров для спектрометрирования сильных протяженных γ-источников // Известия Томского ордена октябрьской революции и ордена трудового красного знамени политехнического института им. С.М. Кирова. – 1973. – Т. 235. – С. 61–65.

7. Whetstone Z.D., Dewey S.C., Kearfott K.J. Simulation of a method for determining one-dimensional 137Cs distribution using multiple gamma spectroscopic measurements with an adjustable cylindrical collimator and center shield // Applied Radiation and Isotopes. – 2011. – V. 69. – P. 790–802.