ИМПУЛЬСТІ ДОҒАЛЫҚ ПЛАЗМАЛЫҚ ҮДЕТКІШТІҢ ВАКУУМДАҒЫ ЖҰМЫС ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ

Металл плазма ағынын алу үшін вакуумдық доғаның импульстік үдеткіші жасалды және оның камерадағы вакуум деңгейінің өзгеруі кезіндегі жұмысы зерттелді. Аксиалдық симметриялық электродтарды қолданған кезде алдымен катодтағы солғын разряд, содан кейін доғалық разрядтың пайда болуы және плазманың анодтық потенциалмен одан әрі үдеуі көрсетілген. Вакуумның 10−4 мбар жоғары деңгейінде плазманың жүйенің осіне қарай ығысуы және плазманың өзінің магнит өрісінде қысылуы байқалды. Сондай-ақ жоғары жылдамдықты ағын генерациясы қондырғының жұмысына ілесе жүреді, оның жылдамдығы негізгі ағынның жылдамдығынан біршама жоғары. Плазманы генерациялау механизмі мен оны үдету ерекшеліктері, сондай-ақ вакуумның әртүрлі деңгейінде қондырғыда жабын алу шарттары талқыланады. Осы жұмыста жасалған қондырғы конструкциясының қарапайымдылығымен және тиімділігімен ерекшеленеді.

1. Pelletier J., Anders A. Plasma-based ion implantation and deposition: A review of Physics, Technology, and Application. //IEEE Transactions on Plasma Science. – 2005. – Vol. 33. – No. 6. – P. 1944–1959.

2. Jüttner B. Cathode spots of electric arcs // Journal of Physics D: Applied Physics. – 2001. – Vol. 34. – P. 103.

3. Aksenov I.I., Aksyonov D.S. Physical aspects of vacuumarc coating deposition // East Eur. J. Phys. – 2014. – Vol. 1. – No. 3. – P. 22–39.

4. Anders A. Cathodic arc. From Fractal Spots to Energetic Condensation. Springer Science /Business Media LLC. – 2008. https://doi.org/10.1007/978-0-387-79108-1

5. Rysanek F, Burton R. L., Keidar M. Macroparticle Charging in a Pulsed Vacuum Arc Thruster Discharge.//42nd AIAA/ASME/SAE/ASEE Joint Propulsion Conference & Exhibit, 9-12 July 2006, Sacramento, California. Published by the American Institute of Aeronautics and Astronautics, Inc., AIAA 2006-4499.

6. I. Beilis. Cathode Spot Jets. Velocity and Ion Current // Plasma and Spot Phenomena in Electrical Arcs. Springer Series on Atomic, Optical, and Plasma Physics (SSAOPP) – 2020. – Vol. 113. – P. 347-420. https://doi.org/10.1007/978-3-030-44747-2

7. M. Song, Q. Zhou, W. Yang, Q. Sun, Y. Dong, H.Zhang, Z.Wang, Particle simulation on the ion acceleration in vacuum arc discharge // Plasma Sources Science and Technology. – 2023. – Vol. 32. – No. 9, (095002). https://doi.org/10.1088/1361-6595/aceeaf

8. A.V. Kozyrev, V. Yu. Kozhevnikov, N. S. Semeniuk, A.O. Kokovin, Initial kinetics of electrons, ions and electric field in planar vacuum diode with plasma cathode // Plasma Sources Science and Technology. – 2023. – 32, 10, (105010). https://doi.org/10.1088/1361-6595/acfff1

9. P.E. Belensov. Comments on the article “Collective acceleration of ions in systems with a virtual cathode” // Uspekhi Physics. – 2004. – Vol. 174. – No. 2.

10. Khoroshyh V.M. Kapelnaya phasa cathodnoy erosiy v stationarnoy vacuumnoy duge. Physicheskaya engineeria poverchnosty. – 2005. – Vol. 2, No. 4. – P. 200–213 (In Russ.).

11. Wegner K.et al., Design of metal nanoparticles synthesis by vapor flow condensation // Chem. Eng. Science. – 2002. – Vol. 57. – Issue. 10. – P. 1753–1762.

12. Miyazawa, K., Yoshitake, M., & Tanaka, Y. HRTEM analyses of the platinum nanoparticles prepared on graphite particles using coaxial arc plasma deposition // Journal of Nanoparticle Research. – 2017. – Vol. 19(6). doi:10.1007/s11051-017-3895-6

13. Baimbetov F. B, Zhukeshov A. M. and Amrenova A. U.. Dynamics of Plasma Flow Formation in a Pulsed Accelerator Operating at a Constant Pressure // Technical Physics Letters. – 2007/ – Vol. 33. – No. 1. – P. 77–79.

14. Mesyats G.A., Barengol'ts S.A. Mechanism of anomalous ion generation in vacuum arcs // Physics-Uspekhi. – 2002. – Vol. 45. – No. 10. – P. 1001–1018. https://doi.org/10.1070/PU2002v045n10ABEH001247

15. Вершок Б.А., Дормашев А.Б., Маргулев И.Я. и др. Получение нанопорошка вакуумным импульсно-дуговым методом // Вопросы атомной науки и техники. Сер. Термоядерный синтез. – 2006. – Вып. 2. – С. 31– 40.