ССР-Қ РЕАКТОРЫНА НЕГІЗДЕЛГЕН БОР-НЕЙТРОНДЫ ТҮСІРУ ТЕРАПИЯСЫ ҮШІН НЕЙТРОНДЫҚ СӘУЛЕНІ ПІШІНДЕУ ҚҰРЫЛҒЫСЫНЫҢ МОНТЕ-КАРЛО СИМУЛЯЦИЯСЫ

Мақалада ССР-Қ реакторының көлденең арнасына арналған нейтрондар шоғырын қалыптастыру құрылғысының дизайны және оның сипаттамасы келтірілген. Нейтрондар шоғырын қалыптастыру құрылғысының Монте-Карло әдісімен есептелген модельдеу нәтижелері келтірілген. Құрылғының тиімділігі нейтрондық сипаттамалар тұрғысынан көрсетілген және алынған сипаттамалардың ұсынылған АЭХА-ның сәйкестігіне салыстырмалы талдау берілген.

1. Wang S, Zhang Z, Miao L and Li Y (2022) Boron Neutron Capture Therapy: Current Status and Challenges. Front. Oncol. 12:788770. https://doi.org/10.3389/fonc.2022.788770

2. Advances in boron neutron capture therapy. Vienna: International Atomic Energy Agency, 2023. 433 p.

3. E. Bavarnegin, Y. Kasesaz; and F.M. Wagner Neutron beams implemented at nuclear research reactors for BNCT. Journal of Instrumentation Volume 12, May 2017 P05005 https://doi.org/10.1088/1748-0221/12/05/P05005

4. Moss, R.L. (1993). Review of Reactor-Based Neutron Beam Development for BNCT Applications. In: Soloway, A.H., Barth, R.F., Carpenter, D.E. (eds) Advances in Neutron Capture Therapy. Springer, Boston, MA. https://doi.org/10.1007/978-1-4615-2978-1_1

5. Kumada, H., Sakae, T. & Sakurai, H. Current development status of accelerator-based neutron source for boron neutron capture therapy // EPJ Techn Instrum 10, 18 (2023). https://doi.org/10.1140/epjti/s40485-023-00105-5

6. Postuma, I.; González, S.; Herrera, M.S.; Provenzano, L.; Ferrarini, M.; Magni, C.; Protti, N.; Fatemi, S.; Vercesi, V.; Battistoni, G.; et al. A Novel Approach to Design and Evaluate BNCT Neutron Beams Combining Physical, Radiobiological, and Dosimetric Figures of Merit // Biology. – 2021. – V. 10. – P. 174. https://doi.org/10.3390/biology10030174

7. Moss, R.L., Stecher-Rasmussen, F., Ravensberg, K., Constantine, G., Watkins, P. (1992). Design, Construction and Installation of an Epithermal Neutron Beam for BNCT at the High Flux Reactor Petten. In: Allen, B.J., Moore, D.E., Harrington, B.V. (eds) Progress in Neutron Capture Therapy for Cancer. Springer, Boston, MA. https://doi.org/10.1007/978-1-4615-3384-9_11

8. M. Monshizadeh, Y. Kasesaz, H. Khalafi, S. Hamidi MCNP design of thermal and epithermal neutron beam for BNCT at the Isfahan MNSR // Progress in Nuclear Energy. – 2015. – V. 83. – P. 427–432 http://dx.doi.org/10.1016/j.pnucene.2015.05.004

9. Naonori Hu, Hiroki Tanaka, Ryo Kakino, Syuushi Yoshikawa, Mamoru Miyao, Kazuhiko Akita, Teruhito Aihara, Keiji Nihei & Koji Ono Improvement in the neutron beam collimation for application in boron neutron capture therapy of the head and neck region // Scientific Reports. – 2022. – V. 12. – P. 13778. https://doi.org/10.1038/s41598-022-17974-7

10. Li G, Jiang W, Zhang L, Chen W and Li Q Design of Beam Shaping Assemblies for Accelerator-Based BNCT With Multi-Terminals // Front. Public Health. – 2021. – V. 9. – P. 642561. https://doi.org/10.3389/fpubh.2021.642561

11. Hang, S., Tang, X., Shu, D. et al. Monte Carlo study of the beam shaping assembly optimization for providing high epithermal neutron flux for BNCT based on D–T neutron generator // J Radioanal Nucl Chem. – 2016. – V. 310. – P. 1289–1298. https://doi.org/10.1007/s10967-016-5001-4

12. A.Shaimerdenov, D. Sairanbayev, Sh. Gizatulin, A. Nessipbay, Zh. Bugubay, D. Nugumanov, S. Sakhiyev, WWR-K reactor LEU core design optimization for improving the experimental characteristics // Annals of Nuclear Energy. – 2024. – V. 195. – P. 110174. ISSN 0306-4549 https://doi.org/10.1016/j.anucene.2023.110174

13. C.J. Werner, J.S. Bull, C.J. Solomon, et al., ‘MCNP6.2 Release Notes”, LA-UR-18-20808 (2018).

14. Brown DA, Chadwick MB, Capote R, Kahler AC, Trkov A, Herman MW end et. al. ENDF/B-VII.1 Nuclear Data for Science and Technology: Cross Sections, Covariances, Fission Product Yields and Decay Data. // Nuclear Data Sheets. – 2011. – V. 112. – P. 2887–2996

15. А.Ж. Несипбай Влияние материального состава фильтров на пространственно-энергетическое распределение нейтронов на выходе горизонтального экспериментального канала исследовательского реактора ВВР-К // Physics. Astronomy Series / Серия Физика. Астрономия. – 2024. № 149(4). С. 142–152. https://doi.org/10.32523/2616-6836-2024-149-4-142-152