КӨЛІКТІК БУЫП-ТҮЮ ЖИЫНТЫҚТАРЫН СЫНАУҒА АРНАЛҒАН СТЕНДТІК КЕШЕНДІ ҚҰРУ ТҰЖЫРЫМДАМАСЫ

Қазақстан Республикасында радиоактивтік қалдықтармен (РАҚ), пайдаланылған ядролық отынмен (ПЯО) және ядролық материалдармен (ЯМ) айналысуға байланысты жұмыстарды орындау үдерісінде көліктік-буып-түю жиынтықтарын (КБЖ) сынауды жүзеге асырушы ұйымның жоқ болуы салдарынан Қазақстандық кәсіпорындар әртүрлі тағайындаудағы КБЖ-ны пайдалануға арналған рұқсаттарды алуда қиындықтарға ұшырайды. Бүгінгі күні бұл міндет төменде келтірілген тәсілдердің бірімен шешімін табады:

– КБЖ конструкциясына арналған рұқсат-сертификаттары шетелде рәсімделеді және сертификатты берген елдің аумағында оны алғаннан кейін, сертификат-рұқсаттардың ҚР аумағында қолданылуы таратылады;

– КБЖ-ны нормативтік-құқықтық актілердің (НҚА) қоятын талаптарынан босату. Бұл шешім үнемі қолданылмайды, өйткені тасымалданатын материалдың мөлшерін шектейді (мысалы, бір КБЖ-дағы бөлінетін материалдың массасы 400 граммнан артық емес, егер КБЖ-дағы әрбір жеке орамда бөлінетін ЯМ-ның 15 граммы болатын жағдайда) және тасымалданатын материалдардың барлығына қолданылмайды.

Егер жеке меншік КБЖ-ны сынау базасы болса, Қазақстан КБЖ-ны сертификаттау бойынша шетелдік көмектің қажеттілігінен босатылады. Стендтік кешен (зертхана) Қазақстанда КБЖ өндірісінің үдерісін тұйықтау бойынша жағдай жасауға мүмкіндік береді және әлемдегі осы қызмет нарығында бәсекелестік тудырады.

1. Рекомендации МАГАТЭ, «Правила безопасной перевозки РМ», издание 2009 года.

2. Атомная промышленность в Казахстане // Портал kps.kz URL: https://www.kps.kz/kazahstan/promyishlennost_proizvodstvo/atomnaya_promyishlennost (дата обращения: 29.12.2019).

3. Национальный ядерный центр Республики Казахстан URL: https://www.nnc.kz/ (дата обращения: 11.09.2019).

4. Закон РК «Об использовании атомной энергии» № 442-V от 12 января 2016» от 12 января 2016 № 442-V // Премьер-Министра Республики Казахстан. 2016 г. № 7-р. Ст. 8.

5. Закон РК «О разрешениях и уведомлениях» от 16.05.2014.

6. «Правила транспортировки ядерных материалов», от 22 февраля 2016 № 76 // Министр энергетики Республики Казахстан. 2016 г

7. «Правила транспортировки радиоактивных веществ и радиоактивных отходов» №75 от 22 февраля 2016 // Министр энергетики Республики Казахстан. 2016 г. (с изменениями на 22.02.2016 г.).

8. «Правила утверждения конструкций транспортных упаковочных комплектов» № 51 от 9 февраля 2016 года // Министр энергетики Республики Казахстан. 2016 г. (с изменениями на 10.12.2019 г.).